مراحل اجراي طرح در موسسات بخش عمومي وخصوصي تفاوت ماهوي ندارد و موسسات بخش خصوصي کمابيش دراجراي عمليات پيمانكاري از تشريفات حاکم بر بخش عمومي تبعيت ميکنند.اجراي طرحهاي عمراني در موسسات بخش عمومي تابع تشريفات خاصي است که در 5 مرحله جداگانه درزير مورد بررسي قرار مي گيرد .
مرحله 1 - مطالعات مقدماتى طرح
موسسات بخش عمومي، مطالعات مقدماتي و نظارت براجراي طرحهاي ساختماني، تاسيساتي و تجهيزاتي را معمولا به مهندسان مشاور واگذار ميکنند. مطالعات مقدماتي شامل اقدامات زير است:
۱-۱-مطالعات تحقيقاتى و بنيادى
خدمات اين مرحله شامل مطالعات منطقه اي، اجتماعي واقتصادي است که نتايج حاصل از آن منجر به تصميمگيري کلي در مورد برنامه ها و شناخت طرحها و مديريت آنها ميشود.
۱-۲مطالعات شناسايى طرح
شروع اقدامات مربوط به اين مرحله منوط به اتمام تحقيقات بنيادي و پذيرش يا توصيه به سرمايه گذاري طرح ميباشد. مطالعات اين مرحله شامل تحقيقات و بررسيهاي لازم به منظور تعيين هدف طرح، شناخت اجزاي متشكله وهمچنين امكانات فني و اجرايي طرح با توجه به مصالح ساختماني، تجهيزات، نيروي انساني و بالاخره حدودسرمايه گذاري، زمان اجرا و تعيين اثرات اجتماعي و اقتصادي ناشي از اجراي طرح است. حاصل اين مطالعات به شكل گزارش تدوين ميشود که مبناي تصميمگيري در مورد اقدامات بعدي خواهد بود.
۱-۳ تهيه طرح مقدماتى
مطالعات اين مرحله شامل تحقيق، بررسي، مطالعه وآزمايشهاي لازم به منظور طراحي و تهيه نقشه هاي مقدماتي و مشخصات کلي طرح و تعيين محلهاي مناسب و برآورد کلي ابعاد و حجم کار و مخارج هر يك، راه حلهاي پيشنهادي وهمچنين مقايسه و تعيين نكات مثبت و منفي هر راه حل و بازده اقتصادي و اثراث هر يك از آنها ميباشد. تهيه کننده طرح مقدماتي مناسبترين راه را با ذکر دلايل لازم توصيه ميکند.مطالعات اين مرحله بايد به اندازهاي کامل باشد که امكان برآورد مخارج دوره طرح و هزينه هاي بهره برداري را براي تصميمگيري منطقي فراهم سازد. نتيجه اين مطالعات به شكل گزارش تدوين ميشود.
۱-۴تهيه نقشه ها ومشخصات اجرايى طرح
شروع اقدامات مربوط به اين مرحله منوط به اتمام مرحله تهيه طرح و پذيرش طرح ميباشد. خدمات اين مرحله شامل مطالعات، بررسي و تحقيقات لازم به منظور تهيه کليه اسنادعمليات اجرايي، برنامه زماني اجراي کار، برآورد مقا ديرکار وپيش بيني دقيق مخارج اجراي طرح ميباشد.
مرحله ۲ انتخاب پيمانکار
طرحهاي عمراني عمومآً از محل اعتبارات سرمايه گذاري ثابت و به ترتيب زير به شرکتهاي پيمانكاري واگذارميشود:
۲-۱دعوت از پيمانکاران براى اجراى طرح
پس از آماده شدن اسناد و مدارك عمليات اجرايي طرح معمولا پيمانكاران از طريق مناقصه يا مذاکره از نوع ومشخصات طرح مطلع ميشوند و در صورتي که مايل به اجراي طرح باشند اسناد و مدارك مناقصه را از کارفرما يا مهندسان مشاور تهيه وبراي بررسي و مطالعه در اختيار کادر فني خود قرار ميدهند.
۲-۲تسليم قيمت پيشنهادى و ضمانتنامه
۳-شرکت در مناقصه
چنانچه کادر فني با توجه به امكانات پيمانكار اجراي پيمان را عملي و اقتصادي تشخيص دهد قيمت کل کار را ازروي نقشه ها محاسبه و با افزودن سود مورد انتظار به آن پيشنهاد ميکند. هر يك از پيمانكاران براي تضمين اجراي طرح به قيمتي که پيشنهاد کرده اند بايد ضمانت نامهاي ازبانك اخذ و به کارفرما تسليم کنند. قيمت پيشنهادي پيمانكاربراي اجراي طرح همراه با ساير اسناد و مدارك از جمله ضمانتنامه بانكي در دو پاکت جداگانه - پاکت الف حاوي ضمانتنامه بانكي و کليه اسناد مناقصه و پاکت ب فقط شامل قيمت پيشنهادي به کارفرما تسليم ميشود. صدور ضمانتنامه شرکت در مناقصه از طرف بانكها موکول به اخذ وثيقه و کارمزد از پيمانكار است.
3-۱ انتخاب پيمانکار
کميسيون مناقصه موقع افتتاح پيشنهادها ابتدا پاکت الف پپيمانكاران را باز نموده و پس از بررسي چنانچه مدارك پاکتهاي الف کامل باشد پاکتهاي ب را که حاوي پيشنهاد قيمت است باز ميکند. پس از افتتاح پاکتهاي ب قيمت پيشنهادي هر پيمانكار معين ميشود. آنگاه ارقام مزبوراز رقم کمتر به بيشتر مرتب شده و در جدول مقايسه پيشنهادها درج ميشود. کميسيون مناقصه از بين پيشنهادهاد ييکه تمامي شرايط مناقصه را دارا باشد و
از لحاظ قيمت خارج ازاعتدال نباشد مناسبترين پيشنهاد را انتخاب و به عنوان برنده مناقصه معرفي ميکند. در صورتي که برنده مناقصه ازانعقاد قرارداد امتناع ورزد ضمانتنامه شرکت درمناقصه به نفع کارفرما ضبط خواهد شد و از نفر دوم براي عقد قرارداد دعوت ميشود.